Eskiden futbolcular bugünkü kadar ağır ve sık sakatlanmazlardı. Ancak bugün futbol o kadar fiziki, hızlı ve hatta 'gaddarca' oynanıyor ki, sakatlanmamak mümkün değil.
Ancak bugünün futbolunda bir de 'sakatlığın ekonomisi' oluştu. Söz konusu olan futbolcular, kulüplerinde yıldız olup, milli takıma çağırılıp orada oynayamaz hale gelen oyuncularla ilgili.
Hatırlanırsa Bayern Münich geçtiğimiz sezonda iki yıldız oyuncusu Mark von Bommel ve Arjen Robben'i Hollanda Milli Takımı ile Dünya Kupası maçlarına göndermiş ve hafif sakatlıkları bulunan bu iki oyuncu, turnuvada daha da sakatlanarak oynayamaz hale gelmişti. Bu iki oyuncunun uzun süren sakatlığı sonucu Bayern Münich takımı bugün hem ligde hem de Şampiyonlar Ligi'nde sorun yaşamakta.
İngiliz spor yazarı Jonathan Clegg tarafından medyaya aktarıldığına göre Hollanda Futbol Federasyonu KNVB, Bayern Münich tarafından mahkemeye götürülüyor. Bayern, Hollanda Federasyonu'nun bu futbolcuların, kulüp tarafından ısrarla vurgulanan, ama çok ağır olamayan sakatlıklarına rağmen Dünya Kupası'na götürmemesi gerektiğini, turnuvaya götürüp de çok uzun süreli sakat hale düşürdüğü için de, şimdi bedelini ödemesini, kulübün zararlarının Federasyon tarafından telafi edilmesi gerektiğini söylüyor.
Bayern Başkanı Karl Heinz Rumenigge kararlı olduklarını ve Hollanda Futbol Federasyonu bu ay sonuna kadar tazminat ödemeye razı olmadığı takdirde konunun mahkemelere taşınacağını vurgulamış. Görüşe göre Bayern lehine bir karar çıktığı takdirde, 'Bosman kararı' kadar önemli bir hukuki durum ortaya çıkartacak diye düşünülüyor.
Bu konu aslında uzun zamandır futbol camiasında tartışılmakta. Oyuncular milli takıma gittikleri zaman ülke şan ve şeref kazansa da, bunun takımlara parasal açıdan direkt bir faydası pek yok. Tersine Robben kalitesinde, tek başına maçın sonucunu değiştirebilecek kapasitede golcü bir futbolcu sakatlandığı zaman oynadığı takım ağır bir maliyet altında kalmakta.
Durum iyi analiz edildiğinde aslında kulüpler milli takımlara Dünya Kupası ve Avrupa Kupaları gibi uzun süreli turnuvalarda 'beleş işgücü' vermekteler. Tabii ki bir oyuncunun milli takımda yer alması kulüp açısından tamamen maliyet unsuru sayılamaz. Milli takımda oynamak oyuncunun değerini de arttırıyor ve dolayısıyla satış bedeli de yükseliyor.
Ama Avrupa'nın önde gelen Kulüplerinin Birliği, FIFA nezdinde uzun zamandan beri bu sakatlık tazminatı konusunu, 'varlıklarının korunması gerektiğini ' gündeme getiriyordu. Bundan beş yıl evvel Belçika Kulübü Charleroi ile FIFA, Fas Milli Takımı'nda yer alan ve Burkina Faso ile oynanan özel bir karşılaşmada sakatlanan Abdelmejid Oulmers davasında karşı karşıya gelmiş ve kulüp FIFA'dan tazminat talep etmişti. Sonunda bu konu 2008 yılında Avrupa Kulüpler Birliği ile yapılan bir anlaşma çervesinde, maçların ne zaman yapılacağı, ne zaman ne boyutta tazminat ödeneceği konusu anlaşmaya bağlanmıştı. Örneğin bu yaz oyuncularını Güney Afrika'ya Dünya Kupası'na gönderen kulüplere 40 milyon dolar tazminat ödenmişti. Ama Avrupa dışında oynanan veya özel maçlar konusunda bir anlaşma yoktu. Bommel ve Robben ise bu tür dışında kalan bir maçta sakatlanmışlardı. Bayern davasında bu durumda da tazminatı sağlamaya dönük bir girişim var.
Tabii bir de risk var. Fakir federasyonlar en iyi oyuncularını tazminat korkusu nedeni ile maçlara çağımayabilirler. Örneğin Chelsea oyuncusu D. Drogba'nın maaşı veya Manchester City oyuncusu K. Toure'nin maaşı uzun süren bir sakatlıkta Fildişi Sahili Federasyonu tarafından ödenmez bir meblağ olmakta. Bu da her turnuvada ortaya çıkan ve dev sayılanları deviren küçük ülke takımlarının baştan elenmesi anlamına gelir ve uluslararası turnuvalar tüm keyfini kaybeder demek oluyor.
Bayern Münich ile Hollanda bu yazı yazıldığı sırada bir araya geldiler. Siz bu yazıyı okuduğunuz sırada bir tazminat anlaşması hasıl olmuşsa konu mahkemeye gitmeyecek. Ama anlaşma olmazsa ve mahkemeye gidilirse de davanın önemli sonuçları olacak. Konuyu takip edeceğiz!
Deniz Gökçe
Kaynak: http://www.futbolekonomi.com/index.php?option=com_content&view=article&id=965:sakatlk-ekonomisi&catid=189:deniz-gokce&Itemid=57